MENU
Главная » Статьи » Математика

Қысқаша көбейту формулалары

Тақырып: Қысқаша көбейту формулалары

Білімділік:Қысқаша көбейту формулаларын өрнектерді ықшамдауда және көпмүшелерді көбейткіштерге әртүрлі тәсілдермен жіктеуде қолдану біліктіліктерін тексеру, жалпылау; есептеу дағдыларын тереңдету.
Дамытушылық:Оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін, білім, білік дағдыларын дамыта отырып, интеллектуалдығын қалыптастыру, алгебраға деген қызығушылығын арттыру. 
Тәрбиелік:  Оқушыларды өзін - өзі басқаруға, ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, дәлдікке, өз мүмкіндігіне сенуге, үлкен жетістікке ұмтылуға тәрбиелеу.
Құрал-жабдықтар: компьютер, мультимедиа, тапсырмалары бар карточка , таратпа материал, MyTest бағдарламасымен құрылған тестік тапсырмалар.
 
Сабақ типі:Білімді жүйелеу және жалпылау сабағы.
Сабақ жоспары
1. Ұйымдастыру кезеңі.  Үй тапсырмасын тексеру. (1 мин.).
2. Сабақтың тақырыбын, жүргізу формасын және мақсатын хабарлау.  Сабақ кіріспесі.    (1мин.).
3. Бекеттер бойынша жұмыстар 
 Билетке тапсырыс беру – «Тестік тапсырма» (10 мин.).
1. Бекет– «Деңгейлік тапсырма» (7 мин.).
2. Бекет – «Олимпиадаға дайындық» (11 мин.).
3. Бекет – «Ауызша сұрақтар» (9 мин.).
4.  Сабақты қорытындылау. Үй тапсырмасы   (1 мин.).
Сабақтың барысы
Ұйымдастыру кезеңі. Үй тапсырмасын тексеру.
Сынып бөлмесі мен оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Сабақ басталмастан бұрын үй жұмысын  тексеріп алу. 
Сабақтың тақырыбын,  жүргізу формасын  және мақсатын хабарлау.  
 
Кіріспе
   Мұғалім бүгін алгебра курсының негізгі тарауларының бірі - «Қысқаша көбейту формулалары»  тарауын қайталайтынын хабарлайды.
 7 сынып курсы бойынша көптеген маңызды тақырып қарастырылғанын және де оларды білмей алгебра курсын  әрі қарай оқу мүмкін еместігін ескертеді.Сабақ ойын түрінде өтетінін және ойынның жүргізілу тәртібімен таныстырады. Сабақ соңында әр оқушының  «Білім» қаласына қай вагонмен келгенімен бағаланатынын ескертеді. Ол үшін алдымен билетке «тапсырыс береді»: формулаларды бекіту мақсатымен оқушылар компьютермен MyTest бағдарламасымен құрылған тестік тапсырмаларын орындайды. Білімдерін компьютер бағалайды. Алған бағалары бойынша математикалық поездың сәйкес вагонына орналасып, «Білім» қаласына аттанады. 
«5»-тік баға алған оқушы купе вагонымен;
«4» -тік баға алған оқушы плацкарт вагонымен;
«3» -тік баға алған оқушы жалпы вагонменаттанады,
ал «2» -лік баға алған оқушы «Білім» қаласына сапарға аттана алмайды.
Сонымен  қатар әр бекеттегі тапсырмаларды орындау арқылы өз вагондарынан басқа вагондарға ауыса алады. Мысалы деңгейлік тапсырмалардың үшеуі  дұрыс орындалса, жалпыдан→ плацкартқа; плацкарттан→купеге; екеуі дұрыс орындалса, өз вагонында қалады, ал егер  біреуі дұрыс орындалса, керісінше  
купеден→ плацкартқа; плацкарттан→жалпыға ауысады. Басқа бекеттердегі тапсырмаларды өз сұраулары бойынша орындайды және вагондарға ауысу тәртібі тапсырмалары дұрыс орындалса ғана жүзеге асады.
Сәт сапар тілейміз!
Тест
Екі өрнектің квадраттарының  айырмасы неге тең?
А. a2+2ab+b2В. a2-2ab+b2С.(a-b)(a+b)
2. Екі өрнектің айырымының квадраты  неге тең?
А. а2+ав+в2В. a2-2ab+b2С. (a-b)(a+b)
3. Теңдеуді шешіңдер:  х2 – 16 = 0
А) 16;   - 16               Б) 0                   В) 4;   - 4
4.Көбейткіштерге жіктеңдер:  25х2 – у2
А) (5х – у)(5х + у)        Б) (5х – у)2            В) (5х + у)2
5. Екімүшенің квадраты түрінде жазыңдар: а2 +12а + 36
А) (а – 6)2              Б) (а + 6)2             В) (а + 18)2
6. Көпмүше түріне түрлендіріңдер: (а + 9в)2
А) а2 + 9ав + 81в2        Б) а2 – 18ав + 81в2         В) а2 + 18ав + 81в2
7. Көпмүшеге түрлендіріңдер: (7 – 3у3)2
А) 49 + 21у3 + 9у6           Б) 49 – 21у3 + 9у6             В) 49 – 42у3 + 9у6
 
 3. Бекеттер бойынша тапсырмалар орындау
 
Бекет– «Деңгейлік тапсырма»
C деңгей-
купе вагондағы оқушыларға
1. Тепе-теңдікті дәлелдеңдер: (х – 1)(х+1)(х2+1)(х4+1)=х8-1.
Дәлелдеуі:(х2 – 1)(х2+1)(х4+1)=(х4 – 1)(х4+1)=х8-1.
х8-1=х8-1∎
2.Амалдарды орындаңдар:(〖47〗^3+〖33〗^3)/(〖47〗^2-47∙33+〖33〗^2 )
Шешуі: (〖47〗^3+〖33〗^3)/(〖47〗^2-47∙33+〖33〗^2 )=((47+33)∙(〖47〗^2-47∙33+〖33〗^2 ))/(〖47〗^2-47∙33+〖33〗^2 )=80
Жауабы: 80
3.  Теңдеуді шешіңдер:  4х2-9=0
Шешуі:4х2-9=0
(2х-3)(2х+3)=0
2х-3=0   2х+3=0
2х=3 2х=-3
x=1,5   х=-1,5
Жауабы: x1=1,5,  х2=-1,5
В деңгей
Плацкарттағы  оқушыларға
1.Санды өрнектің мәнін табыңдар: (2 – 1)(2+1)(22+1)(24+1)(28+1)–216
 Шешуі: (2 – 1)(2+1)(22+1)(24+1)(28+1)–216=(22–1)(22+1)(24+1)(28+1)–216=
=(24-1)(24+1)(28+1)–216=(28-1)(28+1)–216=216-1–216=–1
Жауабы: -1
2. Бос орындарды толтырыңдар:
(*+*)2=*+84x2y3+49y6
Жауабы:
(6х2+7у3)2=36х4+84x2y3+49y6
3.Көбейткіштерге жіктеңдер:64a6-125b9
Жауабы:
64a6-125b9=(4a2-5b3)(16a4+20a2b3+25b6)
 
A-деңгей
Жалпыдағыоқушыларға
1.Көбейткішке жікте:36х2-400с2=(6х-20с)(6х+20с)
2. (5х-2)(х+1)-(5-2х)2 өрнегін стандартты көпмүшеге түрлендіріңдер.
Жауабы: х2+23х-27
3. Бос орындарды толтырыңдар: 
(3m2-*)2=*+6m2t3+*
Жауабы:
(3m2 –t3)2=9m4-6m2t3+t6
 
2. Бекет – «Олимпиадаға дайындық»
№8.14Есептеңдер:  
 
№7.10
Х6-х2у4  өрнегін көбейткіштерге жіктеңдер:
Шешуі:х2(х2 –у2)(х2+у2)
. №9.22
(х-2у)3 = өрнегін көпмүше түрінде жазыңдар.
Шешуі: х3-6х2 у+12ху2 -8у3екі өрнектің айырымының кубыформуласы арқылы
3. Бекет – «Ауызша тапсырмалар»
Қысқаша көбейтудің қандай формулаларын білесіңдер?
Оларды неге қысқаша көбейту формулалары деп атайды?
Қысқаша көбейту формулалары қандай мақсатта қолданылады?
1.Қысқаша көбейту формулалары жақшаларды ашуда қолданылады:
(а±b)2; (а-b)(а+b); (а±b)3,(а±b)n, (a±в±с)2,... .
2.Көбейткіштерге  жіктеуде қолданылады: а2±2аb+b2; а2-b2 ; а3 ±b3; а3-b3
аn +bn , n-тақ сан болғанда және аn-bn
3.Өрнектерді  оқыңдар. Бірінші мен екінші өрнекті атап  және оларды квадраттаңдар: (2+х)2, (2х+3)2, (0,5у2+1)2;
4.Көбейтуді орында:(х-2)∙(х+2), (0,2-с2)∙(0,2+с2), (7+х)∙(х-7);
5.Көбейткіштерге  жіктеңдер: 
а2+18аb+81b2, с4 – 121, х3+8,а2+2аb+b2–9; х4 – 125х; 27а3 – а5 , 9 – (х-2)2.
Шешуі: Топтастыру  арқылы
Қосымша тапсырмалар
№31.28
теңдеуді шешіңдер: (х+2)(х2-2х+4)-х(х-3)(х+3)=26
Жауабы: 2
№31.34
843+243⋮1944 екендігін дәлелдеңдер.
7. Үйге тапсырма.
Егер «Білім» қаласына:
Купевагонымен келсеңіз:
Паскаль үшбұрышын қолданып, келесі екімүшелерді 4,5,- дәрежелерге шығарып, көпмүше түрінде көрсетіңдер: (у-2), (с+1), (а2+в3), (в+3)
Плацкарт вагонымен келсеңіз:  
Диофант есебі.
Қосындысы 20, ал көбейтіндісі 96 болатын екі санды табыңдар.
Диофант осы есепті шешу үшін квадраттар айырмасы формуласын қолданды. Сендер де солай шығарып көріңдер.
Шешуі: (10+х)(10–х)=96
х=2
Жауабы: 12 және  8 
Жалпы вагонымен келсеңіз:
 
п-нің қандай мәнінде:
(2п-1)2-(2п-1)2 өрнегі 8-ге бөлінетіндігін дәлелдеңдер.
Қосымша тапсырма
Қысқаша көбейту формулаларын қайталау.  №218, № 219  есептерін шешу
4.  Сабақты қорытындылау. Үй тапсырмасы.  Рефлексия.Мұғалім бүгінгі сабақта әр оқушының өз  білімін  қалай көрсеткені туралы қорытындылайды
Категория: Математика | Добавил: admin (24.05.2014)
Просмотров: 2419 | Теги: Қысқаша көбейту формулалары | Рейтинг: 0.0/0
Всего комментариев: 0
avatar

Хостинг от uCoz